BODRUM HABER – Kissebükü, Karya’nın tarihsel mirasını gün yüzüne çıkarmak adına yürütülen arkeolojik çalışmaların odak noktalarından biri haline gelmiş durumda. Bölgenin stratejik önemi, iki önemli antik kentin, Keramus ve Halikarnassus’un sahil kesiminde yer alan kesişim noktalarından birinde bulunmasından kaynaklanıyor. Bu antik kent, Akdeniz’in tarihsel zenginliklerinden biri olarak 5. yüzyılın ortalarında kurulmuş ve 7. yüzyılın başlarında Arap akınları sonucu terk edilmiştir.
Kissebükü’nün kazı çalışmalarında elde edilen bulgular, antik kentin yaklaşık 1 kilometrelik sahil şeridini kapsadığını ve kıyıdan 200 metre içerilere kadar uzandığını göstermektedir. Bu alan, erken Bizans dönemi yerleşimine ait yapılarla doludur. Kazı alanında ortaya çıkarılan yapılar, sahilden 200 metre kuzeyde yer alan akropol ve akropol surlarıyla sınırlı kalmayıp, kentin arkaik dönemden başlayan yerleşim izlerini barındıran nekropol alanını da içermektedir.
Bu antik kent, erken Hristiyanlık döneminde Karya bölgesindeki Bizans piskoposluk merkezlerinden biri olarak önemli bir rol üstlenmiştir. Kissebükü’nün diğer erken Bizans dönemi yerleşimlerinden farkı, doğrudan Bizans yerleşim sistemi üzerine tasarlanmış olmasıdır. Yani, antik bir kentin kalıntıları üzerine inşa edilmek yerine, Bizans’ın kendine özgü yerleşim planına göre sıfırdan yapılandırılmıştır.
Kissebükü’ndeki yapılar, akropol, nekropol, dini merkez, batı yerleşim ve liman bölgesi olmak üzere beş ana grupta toplanmaktadır. Bu yapılardan her biri, Bizans dönemine ait farklı işlevleri temsil etmekte ve kentin çeşitli dönemlerini yansıtmaktadır. Özellikle dini merkezde yer alan yapılar, kentin dini önemini gözler önüne sermektedir.
2019 yılında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hatice Özyurt Özcan başkanlığında başlayan kazılar, beş yıldır aralıksız olarak devam etmektedir. Bu süreçte, üç kilise, bir vaftizhane, iki hamam, konutlar, kamu yapıları, ticari yapılar, liman yapıları ve anıtsal mezarlar gibi önemli yapılar gün yüzüne çıkarılmıştır. Kentin dini merkezinde yer alan yapılar, özellikle Hristiyanlığın ilk dönemlerindeki ibadet pratiklerine ışık tutmaktadır.
2024 yılında yapılan kazı çalışmaları, kentin dini merkezi ve batı bölümündeki ticari yapılara odaklanmaktadır. Dini merkezin yer aldığı 8 dönümlük parsel, 2023 yılında kamulaştırılarak kazı alanına dahil edilmiştir. Bu parsel üzerindeki vaftizhane ve kilisede, Geleceğe Miras Projesi kapsamında başlatılan kazı çalışmaları, bölgenin tarihsel ve kültürel zenginliğini ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Proje kapsamında, dini yapılar üzerindeki mozaikler ve vaftizhanede bulunan duvar resimlerine yönelik konservasyon ve koruma çalışmaları da büyük bir titizlikle yürütülmektedir.
Aynı zamanda, kentin batı bölümünde yer alan hamam mozaikleri ve vaftizhanedeki duvar resimlerinin korunmasına yönelik restorasyon çalışmaları da Geleceğe Miras Projesi kapsamında devam etmektedir. Bu çalışmalar, yalnızca bölgenin tarihine ışık tutmakla kalmayıp, aynı zamanda gelecek nesillerin bu zengin kültürel mirastan faydalanmasını sağlamayı amaçlamaktadır.
Kissebükü’nde yürütülen arkeolojik çalışmalar, bölgenin tarihsel ve kültürel değerlerini gün yüzüne çıkararak, antik Karya’nın zengin mirasını bir kez daha hatırlatmaktadır. Bu çalışmaların önemi, sadece akademik çevrelerde değil, aynı zamanda turizm ve kültürel mirasın korunması alanlarında da büyük yankı uyandırmaktadır. Geleceğe Miras Projesi’nin devam eden kazı ve koruma çalışmaları, Kissebükü’nü antik Karya’nın önemli merkezlerinden biri olarak öne çıkarmaya devam ediyor.
4o
